ทอนซิลอักเสบ เจ็บคอบ่อย ๆ ที่อาจเรื้อรัง จนเป็นโรครุนแรงได้

เมื่อพูดถึงเรื่องของการเจ็บคอ ในปัจจุบันนี้มีอาการหลายอย่าง ที่สามารถเป็นได้ ทั้งไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ โควิด-19 หรือแม้กระทั่ง ทอนซิลอักเสบ ที่เป็นอาการที่พบได้บ่อย และพบได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ซึ่งบางรายอาจจะเกิดอาการซ้ำ ๆ จนกลายเป็นอาการเรื้อรัง หรือรุนแรงได้ในภายหลัง

วันนี้ Mamastory จะพาไปดูอาการนี้ให้ลึกกว่าเดิม เพื่อให้เข้าใจ และควรรู้ว่าใช้วิธีแบบไหนจะป้องกันได้ดีที่สุด ถ้าหากพร้อมแล้วไปอ่านบทความด้านล่างได้เลยค่ะ !

ต่อมทอนซิลคืออะไร ?

ต่อมทอนซิล คือ เนื้อเยื่อต่อมน้ำเหลือง 2 ต่อมคู่ข้างซ้ายและขวาในลำคอ ที่ภายในมีเม็ดเลือดขาวหลายชนิด อยู่ด้านข้างใกล้กับโคนลิ้น มีหน้าที่หลักในการดักจับ และกำจัดเชื้อโรค ที่จะเข้าสู่ทางเดินหายใจและทางเดินอาหาร และมีบทบาทในการสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย ซึ่งมักเกิดอาการอักเสบ หรือมีขนาดโตผิดปกติ จนส่งผลกระทบต่อการหายใจ หรือการกลืนของผู้ป่วยได้

ทอนซิลอักเสบเฉียบพลัน คืออะไร ?

ภาวะทอนซิลอักเสบเฉียบพลันนี้ มักเป็นหนึ่งในสาเหตุของการเจ็บคอที่พบได้บ่อย ไม่ว่าจะในเด็กหรือผู้ใหญ่ โดยเฉพาะในเด็กที่อายุน้อยกว่า 10 ปี สาเหตุส่วนใหญ่มักเกิดจาก การติดเชื้อแบคทีเรียและไวรัส ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักมีอาการเจ็บคอ และร้าวไปถึงหู ไข้หนาวสั่น กลืนอาหารหรือน้ำลายเจ็บ คลำคอแล้วเจอต่อมบวม ซึ่งหากมีอาการบ่อย อักเสบซ้ำ ๆ ในหลายครั้งต่อปี อาจจะหลายเป็นการอักเสบเรื้อรังได้ค่ะ

บทความที่เกี่ยวข้อง : โรคทอนซิลโตในเด็ก ปัญหาที่ห้ามละเลย หากไม่อยากให้ลูกเจ็บหนักกว่าเคย !

สาเหตุที่ทอนซิลอักเสบ

โดยส่วนใหญ่แล้วมักเกิดจากไวรัส หรือเชื้อแบคทีเรีย สเตร็ปโตคอกคัส (ชนิดเอ) สายพันธุ์ที่ทำให้เกิดอาการอักเสบ ซึ่งการได้รับเชื้อโรค จะเพิ่มโอกาสที่จะทำให้ต่อมทอนซิลอักเสบ

อาการทอนซิลอักเสบ

ต่อมทอนซิลบวมแดง กดแล้วเจ็บ
กลืนอาหารลำบาก เจ็บคอเวลากลืน
เจ็บคอร้าวไปบริเวณหู
ปวดศีรษะ
มีไข้ หนาวสั่น
เสียงแหบ หรือเสียงเปลี่ยน
มีกลิ่นปาก
มีเมือกสีขาวหรือเหลือง เคลือบต่อมทอนซิล
อาจมีอาการอาเจียน หลังกินอาหาร

ในขณะเดียวกัน เด็กบางคนอาจจะยังไม่สามารถบอกอาการที่เกิดขึ้นได้ ผู้ปกครองอาจจะต้องสังเกตอาการเหล่านี้ร่วม

ลูกมีอาการน้ำลายไหลผิดปกติ
ลูกมีปัญหากลืนไม่ได้
ลูกไม่อยากอาการ หรือกินอะไรไม่ได้
ลูกงอแงผิดปกติ

ปัจจัยเสี่ยงทอนซิลอักเสบ

โดยปกติแล้วมักเกิดกับเด็กมากกว่า เพราะเป็นช่วงที่รับเชื้อได้มากที่สุด และมีแนวโน้มในการสัมผัสเชื้อโรคมากกว่าผู้ใหญ่ รวมถึงอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอื่น เช่น

ติดเชื้อรอบต่อมทอนซิล
เป็นหนองช่องคอส่วนลึก
ภาวะหยุดหายใจขณะนอน

บทความที่เกี่ยวข้อง : โรคปากนกกระจอก เกิดขึ้นได้อย่างไร? อะไรเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคนี้!

เมื่อไรที่ควรไปหาหมอ

หากมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบไปโรงพยาบาล เพื่อทำการวินิจฉัยที่ถูกต้อง ได้แก่

เจ็บคอต่อเนื่อง เจ็บคอไม่หายใน 1-2 วัน
เจ็บคอ คู่กับเป็นไข้
มีปัญหาระหว่างที่กลืนอาหาร หรือน้ำลาย
อ่อนเพลียมากผิดปกติ
หายใจหรือกลืนลำบาก
น้ำลายไหลมากผิดปกติ

วิธีป้องกันตัวเอง

เมื่อมีอาการทอนซิลอักเสบ หลังจากไปหาหมอมาแล้ว สามารถดูแลตัวเองที่บ้านได้ตามปกติ เพื่อให้อาการเบาลง และสามารถฟื้นตัวจากการติดเชื้อได้เร็วขึ้น ซึ่งแพทย์จะไม่จ่ายยาปฏิชีวนะ อาการมักหายได้เองภายใน 7-10 วัน สามารถดูแลตัวเองได้ดังนี้

ให้ผู้ป่วยพักผ่อนอย่างเต็มที่
ให้ผู้ป่วยดื่มน้ำบ่อย ๆ เปลี่ยนเป็นอาหารอุ่น ๆ
กลั้วคอด้วยน้ำเกลือ
ไม่สูดดมควันบุหรี่

นอกจากนี้ยังมีวิธีการป้องกัน เพื่อไม่ให้เชื้อไวรัสและแบคทีเรีย ทำให้ร่างกายเจ็บป่วย สามารถป้องกันการติดต่อของโรคได้ ด้วยวิธีดังต่อไปนี้

หมั่นล้างมือก่อนทานอาหาร หลังไอหรือจาม และหลังเข้าห้องน้ำ
งดการใช้สิ่งของร่วมกัน หรือแบ่งอาหารร่วมกัน
เปลี่ยนแปรงสีฟันทุกครั้ง หลังต่อมทอนซิลอักเสบ
ให้ใช้กระดาษทิชชู ป้องปิดปากเวลาไอหรือจาม
พักอยู่บ้านระหว่างที่ป่วย

ในทางเดียวกันมีความเชื่อผิด ๆ ว่า การผ่าตัดต่อมทอนซิลออกอาจทำให้ติดเชื้อง่ายขึ้น เพราะไม่มีตัวดักจับเชื้อโรค แต่ถ้าหากเป็นผู้ป่วยเรื้อรัง การผ่าตัดจะเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด เพื่อไม่เป็นการสะสมเชื้อโรค อย่างไรก็ตามหากกังวลเรื่องการเจ็บคอ หรืออาการเรื้อรัง สามารถเข้ารับการรักษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อทำการรักษาให้เร็วที่สุด

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :

รู้ทัน! สาเหตุ อาการ ต่อมน้ำเหลืองอักเสบ อันตรายมากแค่ไหน?

ไซนัส (Sinus) โรคใกล้ตัวที่น่ารำคาญ รักษาง่าย ไม่ยากอย่างที่คิด อย่าปล่อยไว้ !

กรดไหลย้อน (GERD) อาการอันตรายที่ควรต้องรู้ เพราะเกิดหลังการทานอาหาร !

ที่มา : 1, 2